ธรรมะประจำวันวัดเทวราชเวนิส ประเทศอิตาลี
วันพุธที่ 29 พฤษภาคม 2556
---------------------------
เป็นอยู่อย่างไม่ประมาท

คำว่าความประมาท หมายถึง ความเลินเล่อเผลอตัว ไม่มีสติ ระลึกไม่ได้ มัวเมาไปตามอารมณ์ที่ตนเองประสบพบเจอ ฯลฯ ถามว่า..แล้วเป็นอยู่อย่างไรจึงจะเรียกว่า..เป็นอยู่อย่างไม่ประมาท..?

ในเบื้องต้นสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงตรัสให้พิจารณาธรรมะคืออภิณหปัจจเวกขณะ 5 ข้อนี้ อย่างสม่ำเสมอทุก ๆ วัน ดังนี้

1.เรามีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ หมายความว่า ให้เราพิจารณาความแก่ทุก ๆ วันว่าเป็นเรื่องปกติธรรมดา เมื่อความแก่นี้ปรากฏขึ้นชัดเจนแล้ว เราจะได้ไม่ทุกข์ใจ เสียใจ กังวลใจ เพราะบางท่านไม่ได้พิจารณาถึงความแก่ เป็นเหตุให้หลงใหลมัวเมาในวัยของตนสำคัญตนว่ายังหนุ่มยังสาวอยู่ไม่รีบเร่งขวานขวายทำความดี เมื่อจะทำบางครั้งก็สายไปเสียแล้ว

2.เรามีความเจ็บเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความเจ็บไปได้ หมายความว่า ให้เราพิจารณาว่าเรามีความเจ็บเป็นธรรมดา ความเจ็บนี้หมายถึง ป่วยไข้ ความทุกข์ทรมาน ความเจ็บป่วยนานาประการ เป็นสิ่งมีประจำติดตัวมากับความเกิดและความแก่นั้นเอง จะได้รีบเร่งทำดีในขณะที่ยังไม่เจ็บไม่ป่วย

3. เรามีความตายเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความตายไปได้ หมายความว่า ตัวของเรานั้นมีความตายติดมาแล้วตั้งแต่เกิด การที่พระองค์ทรงสอนให้เราพิจารณาความตายนี้ โดยเฉพาะความตายที่ปรากฏแก่ชีวิตของเรา เพื่อที่จะได้ไม่ประมาทมัวเมา รีบเร่งทำความดี และเมื่อความตายใกล้เข้ามาจะได้ไม่กลัวต่อความตาย 

4. เราจักต้องมีความพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้น หมายความว่า ตามปกติคนเราที่เกิดมาย่อมมีวัตถุที่ตนรักใคร่และหวงแหน ให้เราหมั่นพิจารณาด้วยสติปัญญาว่าสิ่งเหล่านี้ เป็นของสมมุติที่เรามาใช้ชั่วคราว บางทีของที่เรารักอาจสูญหายไปก็ได้ บางทีอาจจะตายจากทรัพย์สมบัติไปก่อนหรือบุคคลที่เรารักอาจจะตายไปหรือเราเองตายจากเขาไปก่อนก็ได้ เมื่อเราพิจารณาเช่นนี้ เราก็จะไม่ทุกข์ ดังนั้นพระองค์จึงสอนให้เราหมั่นพิจารณาทุกวันว่า เราจะต้องพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้น เราจะได้ไม่ต้องมีความทุกข์เพราะเรื่องเหล่านั้น

5. เรามีกรรมเป็นของตน เราทำกรรมใด ดีก็ตาม ชั่วก็ตาม จักต้องเป็นทายาทของกรรมนั้น หมายความว่า กรรมคือการกระทำ แบ่งเป็น 2 อย่าง ได้แก่ กุศลกรรมคือกรรมดี และอกุศลกรรม คือกรรมชั่ว กรรมดีและกรรมชั่วนั้น จักเป็นทายาทติดตามตัวเราไปทุกหนทุกแห่ง เมื่อทำกรรมดี ก็จักได้ประสบสิ่งดี เมื่อทำกรรมชั่ว ก็จักได้ประสบสิ่งไม่ดีนานาประการ ไม่ช้าก็เร็ว นั้นคือสัจธรรม

เพราะฉะนั้น ท่านสาธุชนทั้งหลาย ควรหมั่นพิจารณาธรรมทั้ง 5 ประการอยู่เนื่องนิตย์ เพื่อเตือนจิต สะกิดใจของตนไม่ให้ประมาท เพราะความประมาทเป็นบ่อเกิดแห่งความไม่ดีทั้งหลายแล.

พระมหาวินัย วินยธโร
วัดเทวราชเวนิส ประเทศอิตาลี